Trên cơ sở kết quả giám sát, khảo sát của Thường trực HĐND tỉnh, các ban, tổ đại biểu và đại biểu HĐND tỉnh và qua các kênh thông tin khác như ý kiến, kiến nghị của cử tri, năm 2022, Thường trực HĐND tỉnh Yên Bái đã xem xét, lựa chọn giải trình nhiều vấn đề đông đảo cử tri quan tâm. Đó là việc thực hiện các dự án thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng theo các nghị quyết (NQ) của HĐND tỉnh.

Trên cơ sở kết quả giám sát, khảo sát của Thường trực HĐND tỉnh, các ban, tổ đại biểu và đại biểu HĐND tỉnh và qua các kênh thông tin khác như ý kiến, kiến nghị của cử tri, năm 2022, Thường trực HĐND tỉnh Yên Bái đã xem xét, lựa chọn giải trình nhiều vấn đề đông đảo cử tri quan tâm. Đó là việc thực hiện các dự án thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng theo các nghị quyết (NQ) của HĐND tỉnh.Việc tổ chức phiên giải trình là một giải pháp hay, có tác động nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước, nhất là đối với những lĩnh vực, nội dung còn bất cập, tạo sức lan tỏa, hiệu quả trong giải quyết các vấn đề phức tạp được đông đảo cử tri quan tâm.  Cụ thể, thời gian qua, quá trình triển khai tổ chức thực hiện các dự án thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng theo các NQ của HĐND tỉnh còn có khó khăn, vướng mắc, bất cập, nhận được nhiều ý kiến, kiến nghị của cử tri. Thường trực HĐND và Ban Kinh tế - Ngân sách đã tổ chức giám sát, khảo sát, làm việc tại một số sở, ngành, UBND cấp huyện và khảo sát trực tiếp tại một số xã trên địa bàn tỉnh về nội dung này.  Trong phiên giải trình, các vấn đề đại biểu quan tâm, đề nghị giải trình đều đang vướng mắc, còn có những bất cập khi triển khai thực hiện theo các quy định pháp luật. Đó là, có dự án UBND tỉnh đã quyết định hủy bỏ, song vẫn có hiệu lực tại các NQ của HĐND tỉnh. Như vậy, không đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất, gây khó khăn trong công tác kiểm tra, giám sát và thực hiện. Một số dự án công trình lưới điện đã hoàn thành đưa vào vận hành sử dụng, nhưng người dân có đất bị thu hồi vẫn chưa nhận được tiền đền bù, hỗ trợ.  Hay các cử tri quan tâm kiến nghị đơn giá thực hiện trong thu hồi, đền bù giải phóng mặt bằng thấp, chưa hợp lý; số danh mục dự án được HĐND tỉnh thông qua nhiều, nhưng tỷ lệ thực hiện hàng năm không cao, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án...  Từ yêu cầu của đại biểu, lãnh đạo tỉnh, ban, sở, ngành đã thể hiện rõ trách nhiệm, tiếp thu, giải trình đầy đủ. Trong đó, đưa ra các giải pháp cụ thể để khắc phục như: việc hủy bỏ danh mục dự án trong các nghị quyết đã được HĐND thông qua, yêu cầu các chủ đầu tư dự án có cam kết về tiến độ thực hiện, tiến độ hoàn thành đối với các dự án đã được đưa vào kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, kiên quyết loại bỏ những dự án, công trình không khả thi... Đồng thời các ban, sở, ngành chuyên môn, UBND các cấp cũng xác định rõ lộ trình trong việc khắc phục các tồn tại, hạn chế, vướng mắc mà đại biểu nêu tại phiên giải trình.  Đại biểu An Hoàng Linh - Bí thư Huyện ủy Yên Bình cho biết: "Chúng tôi đánh giá cao phiên giải trình do Thường trực HĐND tỉnh tổ chức, bởi qua giải trình giúp cho các đại biểu cũng như các cơ quan liên quan nhìn nhận, đánh giá khách quan chính xác những bất cập, nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động quản lý điều hành và tổ chức thực hiện các dự án thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng. Từ đó, các ngành, địa phương sẽ đưa ra các biện pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi pháp luật của Nhà nước trên địa bàn tỉnh để đáp ứng vấn đề xã hội quan tâm”.  Đồng chí Tạ Văn Long - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đánh giá: Việc lựa chọn nội dung để giải trình có vai trò rất quan trọng nhằm kịp thời đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của cử tri và nhân dân trong tỉnh. Mục đích cao nhất của giải trình là tìm ra được giải pháp hữu hiệu để giải quyết vấn đề mà nội dung phiên giải trình đề cập đến. Do đó, phiên giải trình vừa phát huy vai trò giám sát của người dân, vừa gắn trách nhiệm cụ thể của cơ quan, đơn vị, cá nhân trong thực hiện lời hứa của mình trước cử tri". Thời gian tới, Thường trực HĐND tỉnh sẽ tiếp tục bám sát thực tiễn, lựa chọn vấn đề, những nội dung còn bộc lộ bất cập, "điểm nghẽn” mà cử tri quan tâm và tổ chức tốt các phiên giải trình tiếp theo để đáp ứng niềm tin, mong đợi của cử tri.