HĐND - Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định: Thường trực HĐND cấp tỉnh, cấp huyện quyết định thành lập Tổ đại biểu HĐND. Tổ đại biểu HĐND gồm các đại biểu HĐND được bầu ở một hoặc nhiều đơn vị bầu cử trên một địa bàn hợp thành Tổ đại biểu HĐND, Tổ đại biểu có Tổ trưởng, Tổ phó và các thành viên.
Hoạt động tiếp xúc cử tri của tổ Đại biểu HĐND
Nhiệm vụ của Tổ đại biểu HĐND đã được Luật quy định là thực hiện giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật, văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của HĐND cùng cấp trên địa bàn hoặc về các vấn đề do HĐND và Thường trực HĐND phân công. Đồng thời có trách nhiệm nghiên cứu tài liệu, chuẩn bị đóng góp ý kiến cho kỳ họp HĐND cùng cấp; tổ chức cho đại biểu HĐND tiếp xúc cử tri, thu thập ý kiến, kiến nghị của cử tri và phân công đại biểu HĐND báo cáo với cử tri về kết quả kỳ họp HĐND. Để hoạt động của Tổ đại biểu HĐND được thống nhất trên phạm vi toàn quốc, Ngày 30/01/2019 Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV đã ban hành Nghị quyết số 629/2019/NQ-UBTVQH14 về việc hướng dẫn một số hoạt động của HĐND, trong đó có nội dung quy định “Trong qúa trình thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Tổ đại biểu HĐND, chữ ký của Tổ trưởng, Tổ phó Tổ đại biểu HĐND là cơ sở xác nhận tính pháp lý của văn bản do Tổ đại biểu HĐND ban hành”. Theo đó, để đảm bảo cơ sở pháp lý cho Tổ đại biểu HĐND hoạt động, Thường trực HĐND cấp tỉnh, cấp huyện trên địa bàn tỉnh trong các kỳ họp HĐND, Tổ đại biểu được bố trí ngồi cùng dãy để thể hiện sự liên kết trong hoạt động giữa các thành viên. Hoạt động của Tổ đại biểu HĐND theo quy định của pháp luật được thể hiện xuyên xuốt giữa hai kỳ họp và trong kỳ họp. Như vậy, nếu Tổ đại biểu HĐND hoạt động tốt, từ giám sát chuyên đề, giám sát thường xuyên, khảo sát, tiếp xúc cử tri, sẽ đảm bảo cho các thành viên trong Tổ nắm chắc về việc thực hiện nghị quyết của HĐND cùng cấp trên địa bàn bầu cử và có mối liên hệ chặt chẽ với cử tri địa phương.
Trong nhiệm kỳ 2016 - 2021, qua đánh giá tổng kết nhiệm kỳ của HĐND cấp tỉnh, cấp huyện cho thấy: Các Tổ đại biểu HĐND hoạt động cơ bản theo đúng quy định của pháp luật; đặc biệt là các Tổ đại biểu HĐND cấp tỉnh hàng năm đều tổ chức được các cuộc giám sát chuyên đề và các cuộc giám sát thường xuyên, giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị cử tri trên địa bàn; thực hiện các cuộc khảo sát khi cần thiết và phối hợp với Thường trực HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp thực hiện tiếp xúc cử tri trước và sau các kỳ họp HĐND; tham gia, thảo luận các nội dung trình kỳ họp và thực hiện các nhiệm vụ do thường trực HĐND cùng cấp phân công.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được cũng cho thấy hoạt động của Tổ đại biểu HĐND cả cấp tỉnh, cấp huyện vẫn còn những tồn tại, hạn chế đó là: Một số Tổ đại biểu HĐND hoạt động còn lúng túng, đặc biệt là Tổ đại biểu HĐND cấp huyện việc tổ chức giám sát chuyên đề còn hạn chế cả về số cuộc và cách thức thực hiện; giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri chưa theo đến cùng sự việc; kết luận, kiến nghị sau giám sát có còn chung chung, chưa chỉ ra thực chất vấn đề cần tháo gỡ; báo cáo hoạt động hàng tháng của Tổ còn sơ sài, cá biệt có Tổ chưa chấp hành đầy đủ quy định báo cáo với Thường trực HĐND cùng cấp. Nguyên nhân chủ yếu được cho là các thành viên của Tổ đảm nhận các vị trí công tác chuyên môn khác nhau cả về công việc và địa bàn công tác vì vậy nếu không có sự trao đổi thường xuyên rất khó để thống nhất thời gian thực hiện các công việc chung của Tổ.
Hoạt động của Tổ đại biểu đã được pháp luật quy định và gắn trách nhiệm cho Tổ trưởng và Tổ phó Tổ đại biểu, nếu Tổ đại biểu hoạt động tốt sẽ góp phần quan trọng để đại biểu HĐND thực hiện đúng lời hứa với cử tri trước khi bầu cử. Để hoạt động của Tổ đại biểu đạt hiệu quả, có một số kinh nghiệm chia sẻ như sau:
Thứ nhất, ngay từ đầu khóa, Tổ trưởng Tổ đại biểu HĐND cần phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên như phụ trách một số địa bàn để duy trì mối liên hệ công tác, nắm bắt kịp thời các ý kiến, kiến nghị cử tri; thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên của Tổ đại biểu HĐND.
Thứ hai, hàng năm các thành viên Tổ đại biểu HĐND cần chủ động đề xuất nội dung giám sát chuyên đề và giám sát thường xuyên, đề xuất khảo sát khi cần thiết để Tổ đại biểu thống nhất, lựa chọn nội dung giám sát, khảo sát phù hợp.
Thứ ba, Tổ trưởng, Tổ phó và các thành viên của Tổ đại biểu HĐND thường xuyên duy trì thông tin để thống nhất thực hiện các công việc chung của Tổ đại biểu, đảm bảo các thành viên bố trí thời gian phù hợp tham gia các hoạt động chung của Tổ.
Thứ tư, khi thực hiện các cuộc giám sát, khảo sát Tổ trưởng Tổ đại biểu phải đề nghị người chịu trách nhiệm phụ trách nội dung liên hệ với các cơ quan, tổ chức liên quan, thu thập đầy đủ tài liệu cần thiết để cung cấp cho các thành viên nghiên cứu nắm chắc nội dung trước khi tổ chức giám sát, khảo sát thực tế; đồng thời, Tổ đại biểu HĐND phải họp thống nhất phân công nhiệm vụ cho các thành viên chịu trách nhiệm nghiên cứu các vấn đề cụ thể, để đảm bảo phát huy tối đa sức mạnh của tập thể trong thực hiện các cuộc giám sát, khảo sát. Sau giám sát, khảo sát các thành viên có trách nhiệm xây dựng báo cáo theo nhận thức của mỗi người, người được phân công tổng hợp báo cáo cần xem xét, lựa chọn tổng hợp dự thảo báo cáo; báo cáo giám sát, khảo sát của Tổ đại biểu trước khi phát hành phải được các thành viên của Tổ đại biểu thống nhất nội dung, đảm bảo các nhận định, kết luận, kiến nghị đều khách quan, dân chủ, phù hợp với thực tế.
Thứ năm, phát huy tối đa các mối quan hệ công tác giữa Tổ đại biểu HĐND với Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Văn phòng cấp ủy - chính quyền nơi ứng cử để thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Đảm bảo hoạt động của Tổ đại biểu hiệu quả, khách quan, đúng luật, nắm chắc tâm tư, nguyện vọng cử tri trên địa bàn.
Thứ sáu, tổ đại biểu HĐND cần chủ động đề nghị Văn phòng cấp ủy - chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trên địa bàn ứng cử cung cấp cho Tổ đại biểu các báo cáo có liên quan về thực hiện nghị quyết của HĐND để Tổ đại biểu nghiên cứu, nắm chắc mọi diễn biến trên địa bàn, tạo điều kiện cho Tổ đại biểu và đại biểu HĐND có tiếng nói đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cử tri.
BBT Tổng hợp
HĐND - Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định: Thường trực HĐND cấp tỉnh, cấp huyện quyết định thành lập Tổ đại biểu HĐND. Tổ đại biểu HĐND gồm các đại biểu HĐND được bầu ở một hoặc nhiều đơn vị bầu cử trên một địa bàn hợp thành Tổ đại biểu HĐND, Tổ đại biểu có Tổ trưởng, Tổ phó và các thành viên.Nhiệm vụ của Tổ đại biểu HĐND đã được Luật quy định là thực hiện giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật, văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của HĐND cùng cấp trên địa bàn hoặc về các vấn đề do HĐND và Thường trực HĐND phân công. Đồng thời có trách nhiệm nghiên cứu tài liệu, chuẩn bị đóng góp ý kiến cho kỳ họp HĐND cùng cấp; tổ chức cho đại biểu HĐND tiếp xúc cử tri, thu thập ý kiến, kiến nghị của cử tri và phân công đại biểu HĐND báo cáo với cử tri về kết quả kỳ họp HĐND. Để hoạt động của Tổ đại biểu HĐND được thống nhất trên phạm vi toàn quốc, Ngày 30/01/2019 Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV đã ban hành Nghị quyết số 629/2019/NQ-UBTVQH14 về việc hướng dẫn một số hoạt động của HĐND, trong đó có nội dung quy định “Trong qúa trình thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Tổ đại biểu HĐND, chữ ký của Tổ trưởng, Tổ phó Tổ đại biểu HĐND là cơ sở xác nhận tính pháp lý của văn bản do Tổ đại biểu HĐND ban hành”. Theo đó, để đảm bảo cơ sở pháp lý cho Tổ đại biểu HĐND hoạt động, Thường trực HĐND cấp tỉnh, cấp huyện trên địa bàn tỉnh trong các kỳ họp HĐND, Tổ đại biểu được bố trí ngồi cùng dãy để thể hiện sự liên kết trong hoạt động giữa các thành viên. Hoạt động của Tổ đại biểu HĐND theo quy định của pháp luật được thể hiện xuyên xuốt giữa hai kỳ họp và trong kỳ họp. Như vậy, nếu Tổ đại biểu HĐND hoạt động tốt, từ giám sát chuyên đề, giám sát thường xuyên, khảo sát, tiếp xúc cử tri, sẽ đảm bảo cho các thành viên trong Tổ nắm chắc về việc thực hiện nghị quyết của HĐND cùng cấp trên địa bàn bầu cử và có mối liên hệ chặt chẽ với cử tri địa phương.
Trong nhiệm kỳ 2016 - 2021, qua đánh giá tổng kết nhiệm kỳ của HĐND cấp tỉnh, cấp huyện cho thấy: Các Tổ đại biểu HĐND hoạt động cơ bản theo đúng quy định của pháp luật; đặc biệt là các Tổ đại biểu HĐND cấp tỉnh hàng năm đều tổ chức được các cuộc giám sát chuyên đề và các cuộc giám sát thường xuyên, giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị cử tri trên địa bàn; thực hiện các cuộc khảo sát khi cần thiết và phối hợp với Thường trực HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp thực hiện tiếp xúc cử tri trước và sau các kỳ họp HĐND; tham gia, thảo luận các nội dung trình kỳ họp và thực hiện các nhiệm vụ do thường trực HĐND cùng cấp phân công.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được cũng cho thấy hoạt động của Tổ đại biểu HĐND cả cấp tỉnh, cấp huyện vẫn còn những tồn tại, hạn chế đó là: Một số Tổ đại biểu HĐND hoạt động còn lúng túng, đặc biệt là Tổ đại biểu HĐND cấp huyện việc tổ chức giám sát chuyên đề còn hạn chế cả về số cuộc và cách thức thực hiện; giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri chưa theo đến cùng sự việc; kết luận, kiến nghị sau giám sát có còn chung chung, chưa chỉ ra thực chất vấn đề cần tháo gỡ; báo cáo hoạt động hàng tháng của Tổ còn sơ sài, cá biệt có Tổ chưa chấp hành đầy đủ quy định báo cáo với Thường trực HĐND cùng cấp. Nguyên nhân chủ yếu được cho là các thành viên của Tổ đảm nhận các vị trí công tác chuyên môn khác nhau cả về công việc và địa bàn công tác vì vậy nếu không có sự trao đổi thường xuyên rất khó để thống nhất thời gian thực hiện các công việc chung của Tổ.
Hoạt động của Tổ đại biểu đã được pháp luật quy định và gắn trách nhiệm cho Tổ trưởng và Tổ phó Tổ đại biểu, nếu Tổ đại biểu hoạt động tốt sẽ góp phần quan trọng để đại biểu HĐND thực hiện đúng lời hứa với cử tri trước khi bầu cử. Để hoạt động của Tổ đại biểu đạt hiệu quả, có một số kinh nghiệm chia sẻ như sau:
Thứ nhất, ngay từ đầu khóa, Tổ trưởng Tổ đại biểu HĐND cần phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên như phụ trách một số địa bàn để duy trì mối liên hệ công tác, nắm bắt kịp thời các ý kiến, kiến nghị cử tri; thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên của Tổ đại biểu HĐND.
Thứ hai, hàng năm các thành viên Tổ đại biểu HĐND cần chủ động đề xuất nội dung giám sát chuyên đề và giám sát thường xuyên, đề xuất khảo sát khi cần thiết để Tổ đại biểu thống nhất, lựa chọn nội dung giám sát, khảo sát phù hợp.
Thứ ba, Tổ trưởng, Tổ phó và các thành viên của Tổ đại biểu HĐND thường xuyên duy trì thông tin để thống nhất thực hiện các công việc chung của Tổ đại biểu, đảm bảo các thành viên bố trí thời gian phù hợp tham gia các hoạt động chung của Tổ.
Thứ tư, khi thực hiện các cuộc giám sát, khảo sát Tổ trưởng Tổ đại biểu phải đề nghị người chịu trách nhiệm phụ trách nội dung liên hệ với các cơ quan, tổ chức liên quan, thu thập đầy đủ tài liệu cần thiết để cung cấp cho các thành viên nghiên cứu nắm chắc nội dung trước khi tổ chức giám sát, khảo sát thực tế; đồng thời, Tổ đại biểu HĐND phải họp thống nhất phân công nhiệm vụ cho các thành viên chịu trách nhiệm nghiên cứu các vấn đề cụ thể, để đảm bảo phát huy tối đa sức mạnh của tập thể trong thực hiện các cuộc giám sát, khảo sát. Sau giám sát, khảo sát các thành viên có trách nhiệm xây dựng báo cáo theo nhận thức của mỗi người, người được phân công tổng hợp báo cáo cần xem xét, lựa chọn tổng hợp dự thảo báo cáo; báo cáo giám sát, khảo sát của Tổ đại biểu trước khi phát hành phải được các thành viên của Tổ đại biểu thống nhất nội dung, đảm bảo các nhận định, kết luận, kiến nghị đều khách quan, dân chủ, phù hợp với thực tế.
Thứ năm, phát huy tối đa các mối quan hệ công tác giữa Tổ đại biểu HĐND với Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Văn phòng cấp ủy - chính quyền nơi ứng cử để thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Đảm bảo hoạt động của Tổ đại biểu hiệu quả, khách quan, đúng luật, nắm chắc tâm tư, nguyện vọng cử tri trên địa bàn.
Thứ sáu, tổ đại biểu HĐND cần chủ động đề nghị Văn phòng cấp ủy - chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trên địa bàn ứng cử cung cấp cho Tổ đại biểu các báo cáo có liên quan về thực hiện nghị quyết của HĐND để Tổ đại biểu nghiên cứu, nắm chắc mọi diễn biến trên địa bàn, tạo điều kiện cho Tổ đại biểu và đại biểu HĐND có tiếng nói đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cử tri.